sosyal yapı-köy hocası-köy bekcisi

kadir-dogan-sevdigim-neredesin

Elmadağ yeşildere köy hocası-köy bekcisi-köy çobanı

SOSYAL YAPI

Toplumsal hayatın vazgeçilmez unsurlarından olan ve milletimizin yüzyıllar ötesinden bu günlere taşıyan yardımlaşma duygusu daima ön planda olmuştur. Bu durum sosyal ilişkilerin daha sıcak, gelişip güçlenmesine vesile olmuştur. Bunun sonucu olarak Belde olmadan önce köy'ümüzde bir çok iş imece (ortaklaşa yardımlaşarak) yapılır. Özellikle köy halkı tarafından ortaklaşa kullanılan yol, çeşme, cami, okul yapımı bunların bakım ve onarımı , mera ve çayır biçilmesi, koru bozulması, köye su getirilmesi, sulama amacıyla ark açılması ve ayıklanması gibi işler köylüler tarafından ortaklaşa yerine getirilir idi. 

Ekin biçilmeye başlamasından harman kaldırılıncaya kadar hasat mevsiminde yapılan işler, ekin yıkama, bulgur kaynatma, dibek dövme, değirmen çekme veya değirmene gitme, erişte hazırlama gibi pek çok işler akraba ve komşularca yapılırdı. "Ev alma komşu al" ata sözünün en güzel tezahürünü burada görmekteyiz. Dünür gidilmesinden gelinin eve indirilmesine kadar düğünün her safhasında köy halkının büyük emeği geçer. Çeyizin hazırlanması, sergilenmesi, ev döşenmesi davetlilerin ağırlanması yük getirilmesi gibi işler de gelin kızın arkadaşları, komşular ve köyün delikanlıları tarafından yerine getirilirdi.

 Eskiden kadınlar ve kızlar erkeklerin önünden geçmezler, yolda bir erkekle karşılaştıkları zaman kenara çekilirler başlarını öne eğerek geçmesini beklerler idi. Akrabalık ilişkileri daha sıkı, yaşlılara saygıya onların bilgi ve tecrübesine ayrı bir önem verdirdi. Eskiden insanlar arsında sevgi ve saygı hoşgörü daha fazla idi. Sürekli hal hatır sorulur, ihtiyaç sahiplerine dul ve yetimlere yardım edilirdi. Ailenin ihtiyaçları genelde güz sonu harmandan kalkınca ve yayladan inince veya mahsulden elde edilen parayla karşılanırdı. Alış veriş için Elmadağ, Çubuk, Kalecik veya Ankara'ya gidilirdi. Alış verişlerde elbiselik kumaşlar, çay, şeker, tütün, kil, sabun, tuz, evdeki kızlar için ip patiska, kanaviçe, boncuk gibi evin ihtiyaçları görülürdü. Köy hayatının vaz geçilmez unsurlarından olan köy hocası, köy bekçisi ve köyün çobanından bahsedelim.

Köy Hocası: İmamların şimdiki gibi devlet tarafından kadrolu olarak köylerde görevlendirilmediği zamanlarda bu iş ulemadan ders ve icazet almış kişiler tarafından yürütülürdü. Köy hocasına karşı saygı ve hürmete pek önem verilirdi. En meşhur hocamız koca hoca (Mustafa Yılmaz) Hasan Hüseyin Aşır, Ahmet Tural yetiştirdiği talebeleri Ekrem Aşır, Celal Ferah, dır. Köy Arazi Bekçisi: Bekçiler genelde üç kişi olurdu. Bağ bekçisi, tarla ve bahçe en önemlilerinden köy bekçisi. Görevleri köyün arazisine bakmak, odaya gelen misafirlere hizmet etmek ve muhtara yardımcı olması olması amacıyla tutulur, silah olarak mavzer verilirdi. Muhtarın köye vereceği haber haberleri ve salgıları bekçi yardı. Köyün hizmetleri için tutulan bekçi, hoca ve çobanın ücretleri önceden konuşularak pazarlıkla tespit edilir. Bunlara ödenecek ücret paradan ziyade hak denen ve köyde ekilen ürünlerden kişi başına belirlenen miktarın güz sonunda toplanmasıyla olurdu. Bu görevlilerin yeme içme ihtiyaçları köy halkı tarafından konak denilen sırayla verilirdi. En meşhurları Rahmetli Arap oğlu, Eski Hasan, Veli Karağöz,Yusuf köse (koca Yusuf) Çakır dayı ve küçük bekçi Osman Doğan dır.

Köy Çobanı: Bahardan kışa kadar köyün hayvanlarını (sığırını koyununu ) gütmek (otlatmak) için çobanlar tutulurdu. Hayvanlar her sabah köy meydanında sığıra salınırdı. Bu işi Çoğunlukla kadınlar yapardı. Çeşme başında toplanan ve sığır salmaya gelen kadınların sohbetlerine doyum olmazdı. Muhtarlar: İnce Mehmet (merhum) » Coruğun Hasan (merhum) » Havanın Bekir (merhum) » Halil Erdoğan (merhum) » İsmail Kuz pınar merhum» Şükrü Kavaklı merhum» Mehmet Erzurum merhum» Hasan Çoban merhum» İdris İnce merhum» Hasan İnce (merhum) » Ömer Berber merhum» Bekir Çoban (merhum) »Öğretmen İbrahim Balcı (köyün Yerlisi)merhum » M. Ali kavaklı (merhum) » İbrahim Kardak (merhum) Köye büyük hizmetler vermiş İbrahim kardak Namı diğer (GÖĞ İRBEM) dönemin ünlü siyasetçisi Sayın Başbakanımız Süleyman Demirel'le yakın ilişkileri olması nedeni ile kısa zamanda köyün şimdiki yerine taşınmasına vesile olmuştur. Sel ve toprak kaymasından çok hasar gören köy yeni yerleşim yerinde kısa zamanda gelişmiş ve Belde olmuştur.

Makale ve düzenleme:Musa Küçük Yağcı

Yayın kaynak: deresih.blogspot.com.tr